Το τέρας μέσα μας: Το πείραμα του Μίλγκραμ

Η υπακοή στην εξουσία .....

https://antikleidi.com/2012/06/08/slater/?fbclid=IwAR0oFVRv_1BJWZSUPVhPatSZRoFV2n5AJqlvbm7dI0QxOIWc7IrVkOnarXw

 

Για να νικήσουν

Social Waste

https://www.youtube.com/watch?v=Ky8PCbJCfxQ

Είναι ένα θέμα που σε αφορά

Είναι ένα θέμα που σε αφορά
Τούτος ο κόσμος δυο μάσκες φορά
Άλλη στο Νότο κι άλλη στο Βορά
Και δεν είναι όλα μια χαρά
Γι' αυτό δε μπορώ τους μεγάλους του κόσμου
Που προσπαθούνε να φτάσουν εντός μου
Να μου μιλήσουν και να με πείσουν
Για να νικήσουν

Πες πως γεννιέσαι και έχεις λεφτά,
Σπίτια και κότερα κι εξοχικά
Και πως ανήκεις στην κατηγορία
Εκείνη που λέμε 'καλή κοινωνία'
Πρωτόδες το φως σε κάποια κλινική,
Μα φυσικά και ιδιωτική
Πήγες στα νήπια και τα προνήπια
Και γενικά τα ξεκίνησες ήπια
Κι ύστερα ήρθε εκείνη η ώρα
Που για τα σχολεία σου λένε προχώρα
Για να λάβεις μόρφωση που να 'ναι όσια
Κι όπως θα μάντεψες όχι δημόσια
Για να στο κάνω και συγκεκριμένο
Πες ότι σου 'γραφε το πεπρωμένο
Να ζήσεις Αθήνα, Λονδίνο, Παρίσι
Και γενικότερα κάπου στη Δύση
Να πας στα καλύτερα πανεπιστήμια
Να συναναστρέφεσαι την academia
Και την ελίτ την οικονομική,
Πολιτική και καλλιτεχνική
Να 'χεις ζωής μέσο όρο 80 παρά
Να μη χρειαστεί να στηθείς στην ουρά
Να σου πάν όλα πρίμα –δε βγαίνει κι η ρίμα
Μα δε θα σου πω άλλα κλισέ για το χρήμα
Γιατί στην ουσία, για να 'χεις υγεία
Θα τρέχει για σένα ως κι η τεχνολογία
Και δε θα σε νοιάζει, γιατί να σε νοιάζει;
Τι πάει να πει το ταβάνι πως στάζει
Εσύ θα ντυθείς τα επώνυμα ρούχα,
Θα πιεις τα ακριβά τα ποτά τα αλκοολούχα
Θα αλλάξεις σελίδα στην εφημερίδα
Για νέα απ' τον κόσμο μα κι απ' την πατρίδα
Θα ανάψεις τσιγάρο και θα σχεδιάσεις
Το πώς και το πού διακοπές θα περάσεις
Θα πάρεις αμάξι, θα λες 'είμαι εντάξει'
Θα θέλεις να μπει η ζωή σου σε τάξη
Γιατί έτσι λένε σε όλους πως πρέπει
Εκείνοι που δήθεν είναι καθωσπρέπει
Και δε θα ζητήσεις να βρεις εξηγήσεις
Και ύστερα θα 'ρθει η σειρά σου να πείσεις

Είναι ένα θέμα που σε αφορά
Τούτος ο κόσμος δυο μάσκες φορά
Άλλη στο Νότο κι άλλη στο Βορά
Και δεν είναι όλα μια χαρά
Γι' αυτό δε μπορώ τους μεγάλους του κόσμου
Που προσπαθούνε να φτάσουν εντός μου
Να μου μιλήσουν και να με πείσουν
Για να νικήσουν

Και τώρα ξέχνα τα όλα και πες
Ότι γεννήθηκες στο Μαρακές
Στη Σιέρα Λεόνε και τη Λιβερία,
Τη Σενεγάλη, τη Μαυριτανία
Όχι δεν ήταν σε νοσοκομείο,
Ούτε και πήγες ποτέ σε σχολείο
Δεν πήρες παιχνίδια από πολυκατάστημα
Ούτε θα ζεις για μεγάλο διάστημα
50 χρόνια το πολύ-πολύ,
Αν η ζωή είναι μαζί σου καλή
Κι αν φυσικά δε σου τύχουν προβλήματα
Όπως εμφύλιοι και πραξικοπήματα
Αν συνηθίσεις σε βίο αυτάρκη
Κι αν δε σου τύχει να πέσεις σε νάρκη
Τότε θα είσαι απ' τους τυχερούς
Και απ' τους οργανισμούς τους γερούς
Κι ίσως να μάθεις και κολυβογράμματα,
Μπορεί –που ξέρεις- να δεις και γεράματα
Να 'χεις μισθό κάτω από δυο δολλάρια
Και συνοδεία παντού τη μαλάρια
Ίσως σε βγάλουν και φωτογραφία,
Ίσως στα Πούλιτζερ πας τα βραβεία
Θα χεις ζωή αμφιβόλου ποιότητας
Και 15 λεπτά δημοσιότητας
Ή πες πως γεννιέσαι κορίτσι πράμα
Στο Πακιστάν στη Γη των Φυλών
Να μη σε πιάνει κανένα θάμα
Μήτε ανθρώπων μήτε και θεών
Ή κάπου στην Αίγυπτο παιδί εργάτης
Στα βαμβακοχώραφα ή και στην Κίνα
Να φτιάχνεις παπούτσια, φανέλες και μπάλες
Ή να 'σαι απ' τα παιδιά εκείνα
Που μοίρα τα μοίρανε ξεχωριστή
Κι είχαν κυανόκρανο για βιαστή
Στο Πορτ-ο-Πρένς ή στη Μονρόβια
Και τους κολλήσανε στάμπα ισόβια
Γι'αυτό δε μπορώ τους μεγάλους του κόσμου
Που προσπαθούνε να φτάσουν εντός μου
Να μου μιλήσουν και να με πείσουν,
Για να νικήσουν

Είναι ένα θέμα που σε αφορά
Τούτος ο κόσμος δυο μάσκες φορά
Άλλη στο Νότο κι άλλη στο Βορά
Και δεν είναι όλα μια χαρά
Γι' αυτό δε μπορώ τους μεγάλους του κόσμου
Που προσπαθούνε να φτάσουν εντός μου
Να μου μιλήσουν και να με πείσουν 

Ασκήσεις :

1) Ακούστε προσεκτικά το τραγούδι , πολλές φορές . Ποιο είναι το θέμα του ;Με ποιους τρόπους (μουσικούς και λεκτικούς) το τονίζει ;

2) Γράψτε ένα κείμενο με το οποίο να τοποθετείστε επί του θέματος .

3) Να κρίνετε το έργο από πλευράς καλλιτεχνικής . Πριν τοποθετηθείτε γράψτε σύντομα τι είναι για σας ένα έργο Τέχνης . 

Νικόλας Κάλας

Θα 'θελα να φτιάξω έναν ουρανό

να 'χω τώρα που νύχτωσε ένα στερέωμα να κοιτάζω

θα το 'καμνα μεγάλο, γιομάτο άστρα με σχήματα παράξενα

θα του 'βαζα αντίς από 'να, δυο φεγγάρια ανόμοια

το 'να μικρό σαν παιδί, τ' άλλο μεγάλο σαν παράπονο...

"Οδός Νικήτα Ράντου" Ίκαρος 1977

Οδυσσέας Ελύτης, προλογίζοντας την “Οδό Νικήτα Ράντου”:

“Τώρα βέβαια, για τα στρατολογικά γραφεία της πενευματικής μας ζωής, ο ποιητής Νικόλαος Κάλας έχει κηρυχθέι ανυπότακτος εδώ και πολλά χρόνια. Πότε ως Ράντος, πότε ως Σπιέρος, πότε ως Κάλας, κατάφερε με την αξιοπρέπεια και την ευκινησία θαυματοποιού, να ξεγλιστρήσει από την Αθήνα στο Παρίσι και από το Παρίσι στη Νέα Υόρκη, συγχέοντας απελπιστικά τα ιχνη πίσω του.

Μα ποιός είναι τέλος πάντων αυτός και τι ακριβώς κάνει; Γράφει ποιήματα; Δοκίμια επαναστατικά: Λίβελους; Γράφει στα Ελληνικά; στα Γαλλικά; στα Εγγλέζικα; Πρωτοστατεί σε κινήματα; Εκμαιεύει νέους ζωγράφους; Τα βάζει με τους ισχυρούς; Τίποτε απ' όλα αυτά και όλα μαζί. Πρόσωπο περίπου ασύλληπτο, με κάτι από τον Jacques Vache και κάτι από τον Marcel Duchamp, είναι προ παντός ένας ανυπότακτος. Τα άλλα έρχονται ύστερα”.

 Βισουάβα Σιμπόρσκα

( Πολωνή νομπελίστρια ποιήτρια )

ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟ ΚΑΘΕ ΠΟΙΗΜΑ

Στην πραγματικότητα κάθε ποίημα
Θα μπορούσαμε να το αποκαλούμε «Στιγμή».

Είναι αρκετή μια φράση
σε χρόνο ενεστώτα
αόριστο και μέλλοντα ακόμη•

Είναι αρκετό επομένως καθετί
που στηρίζεται σε λέξεις όταν
αρχίζει να θροϊζει, να σπινθηροβολεί
να πεταρίζει, να επιπλέει
ενώ δείχνει να μένει αμετάβλητο
αλλά με μια μετακινούμενη σκιά•

Είναι αρκετό ότι υπάρχει συνομιλία
κάποιου πλάι σ’ έναν άλλο
ή κάποιου κοντά σε κάτι•

ΕΦΗΒΗ

Εγώ• μια έφηβη;
Αν ξαφνικά στεκόταν εδώ τώρα μπροστά μου
θα χρειαζόταν να της συμπεριφέρομαι
όπως σε μια στενή κι αγαπημένη φίλη
παρόλο που είναι ξένη για μένα και μακρινή;

Να χύσω ένα δάκρυ, να φιλήσω το μέτωπό της
για τον απλούστατο λόγο
ότι μοιραζόμαστε μια ημερομηνία γέννησης;

Τόσες πολλές ανομοιότητες μεταξύ μας
που μόνο τα οστά μας είναι πιθανόν τα ίδια,
ο κρανιακός θόλος, οι οφθαλμικές κόγχες.

Κι εφόσον τα μάτια της είναι λίγο μεγαλύτερα
τα ματόκλαδά της κάπως μακρύτερα,
είναι πιο ψηλή
κι ολόκληρο το σώμα της είναι ερμητικά προφυλαγμένο
σ’ ένα απαλό, ακηλίδωτο δέρμα.

Συγγενείς και φίλοι μάς συνδέουν,
είναι αλήθεια,
αλλά στον κόσμο της περίπου όλοι είναι ζωντανοί
ενώ στον δικό μου δεν επιβιώνει σχεδόν κανείς
απ’ αυτό τον μοιρασμένο κύκλο.

Διαφέρουμε τόσο βαθιά
μιλάμε και σκεφτόμαστε για εντελώς
διαφορετικά πράγματα.

Δεν ξέρει σχεδόν τίποτα
αλλά μ’ ένα πείσμα που δικαιούται βαθύτερες αιτίες.
Ξέρω πολύ περισσότερα –
αλλά όχι στα σίγουρα.

Μου δείχνει ποιήματα
γραμμένα πάνω σ’ ένα καθαρό και φροντισμένο χαρτί
που δεν χρησιμοποιώ για χρόνια τώρα.

Διαβάζω τα ποιήματα, τα διαβάζω.
Λοιπόν, αυτό το ένα
αν ήταν μικρότερο
και δουλεμένο σε δύο μέρη
Τα υπόλοιπα δεν υπόσχονται κάτι καλό.

Η συζήτηση σκοντάφτει.
Για την συγκινητική προσοχή της
Ο χρόνος είναι ακόμα φτηνός και άστατος.

Τίποτα όταν χωρίζουμε, ένα καθηλωμένο
χαμόγελο. Και καμιά συγκίνηση.

Μόνο όταν εξαφανίζεται,
αφήνοντας πίσω της βιαστική, το φουλάρι της.

Ένα φουλάρι από γνήσιο μαλλί
με χρωματιστές ρίγες
πλεγμένο με βελονάκι
απ’ τη μητέρα μας.

Ακόμα το κρατώ.

μετάφραση Βασίλης Καραβίτης

Η ζωή ενώ περιμένεις

"Η ζωή ενώ περιμένεις.

Παράσταση χωρίς πρόβα.

Σώμα χωρίς προσαρμογή.

Κεφάλι χωρίς στοχασμό.

Δεν ξέρω ποιο ρόλο παίζω.

ξέρω μόνο ότι είναι ο δικός μου,

ο μη εναλλάξιμος ρόλος.

Το τι πραγματεύεται το έργο

θα πρέπει να το μαντέψω μόνο

πάνω στη σκηνή. "