Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2020

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ , ΣΕ ΟΛΟΥΣ !!!! 



ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΑΝΤΙΠΑΡΑΜΥΘΙ                      


                                                             σε τρεις παραλλαγές

ή η αξιοπρέπεια του ανθρώπου και η αναξιοπρέπεια του Θεού

Του (+) Ηλία Βουλγαράκη*


Παραλλαγή πρώτη: Μια αναξιοπρεπής Τριάδα

Μια φορά και κάθε καιρό είναι ο Θεός. Από κάποτε είναι και οι άνθρωποι. Οι αναφορές όμως που έρχονται από τη γη για την κατάσταση των ανθρώπων όλο και χειροτερεύουν.Το ανθρώπινο γένος πάει από το κακό στο χειρότερο, παρ’ όλες τις προσπάθειες του Θεού με τους διάφορους αντιπροσώπους που από καιρό σε καιρό στέλνει για να τους συνεφέρει.

Μπροστά στην έκρυθμη αυτή κατάσταση η Αγία Τριάδα συνεδριάζει. Αποφασίζει ν’ ακούσει και τις απόψεις των ανθρώπων πάνω στο θέμα και να συζητήσει προτάσεις τους για την αντιμετώπιση του αδιεξόδου.

Σε λίγες μέρες φθάνει ως εκπρόσωπος της ανθρωπότητας μια διακεκριμένη προσωπικότητα, ένας σοφός Σύμβουλος του Αυτοκράτορα που διατηρούσε μεγάλο κύρος ανάμεσα στους ανθρώπους. Κολακευμένος από την προτίμηση δεν άργησε να πάρει θάρρος και να διατυπώσει τις απόψεις του για τη λύση του προβλήματος.

-Προτείνω να ληφθούν δραστικά μέτρα.

-Σαν ποια;

-Να σταλούν άγγελοι με πύρινες ρομφαίες για να συνετίσουν τους ανθρώπους.

-Μα τότε πού πάει η ελευθερία τους;

-Μπροστά στο καλό που θα γίνει, δε βλάφτει να τη στερηθούν προσωρινά.

-Μα καλό δίχως ελευθερία μπορεί να είναι καλό;

Ο σεβαστός Σύμβουλος πέφτει σε κάποια αμηχανία. Κι αναδιπλώνεται, θέλει να φανεί αρεστός και προτείνει αυτό που υποπτεύεται ότι θ’ αρέσει στο Θεό.

-Να σταλούν εκπρόσωποί σας για να τους συμβουλέψουν.

-Μα το μέτρο αυτό δοκιμάστηκε επανειλημμένα και απέτυχε.

Ο σεβαστός Σύμβουλος μπερδεύεται πάλι. Ωστόσο μια νέα ιδέα φωτίζει το μυαλό του.

-Να χορηγήσετε γενική αμνηστεία. Να βγείτε στον εξώστη του Ουρανού και ν’ ανακοινώσετε στους ανθρώπους ότι τους συγχωρείτε για την προσβολή που σας έκαναν και διαγράφετε τις αμαρτίες τους!

-Δεν μπορώ να το κάνω γιατί δεν αισθάνομαι θιγμένος από τα έργα τους. Αλλά κι αν έδινα γενική αμνηστεία, όπως προτείνεις, θα τους ωφελούσε; Πιστεύω πως όχι. Το πρόβλημα δεν είναι ν’ αποκαταστήσω τη σχέση μου με τους ανθρώπους. Ποτέ, άλλωστε, αυτή δε χάλασε. Αλλά ν’ αποκαταστήσουν οι ίδιοι τη σχέση τους με τον εαυτό τους. Στην περίπτωση, όμως, αυτή δεν έχουν τόσο αξία τα γενικά μέτρα που έρχονται απ’ έξω, όσο η αλλαγή των ανθρώπων που γίνεται μέσα τους, η σωστή επανατοποθέτηση του καθενός απέναντι στον ίδιο του τον εαυτό.

Ο Σύμβουλος τα ‘χασε πλέον οριστικά. Και τότε σκέφτηκε να εφαρμόσει την παλιά, δοκιμασμένη τακτική του, που χρησιμοποιούσε σε δύσκολες στιγμές.

-Εσείς τι λέτε; Ρώτησε με προσποιητή αφέλεια.

-Λέω να στείλω το Γυιό μου στη γη.

-Απαράδεκτο! του ξέφυγε η λέξη αυθόρμητα. Ταυτόχρονα όμως ένιωσε ότι φέρθηκε με απρέπεια. Σπεύδει να διορθώσει το πράγμα.

-Ίσως, ήταν κάπως βιαστική η κρίση μου. Μάλλον δεν έχω αντίρρηση. Αλλά θα πρέπει να παρουσιαστεί με την ανάλογη εμφάνιση που επιβάλλει η θέση του.

-Δηλαδή, ποια;

-Ε, να! Να περιβληθεί, ας πούμε, μ’ ένα αστρικό σώμα και να συνοδεύεται από μια στρατιά αγγέλων.

-Δε θα εκβιάσει, όμως, έτσι τις ανθρώπινες συνειδήσεις;

Πάλι τα ίδια, σκέφθηκε ο Σύμβουλος με κάποιο εκνευρισμό. Έτσι ξαναγύρισε στη γνωστή του τακτική.

-Εσείς πώς βλέπετε αυτή την αποστολή;

-Σκέφτομαι να γίνει άνθρωπος!

Αστροπελέκι!

-Τι είπατε; Άνθρωπος; Μα αυτό είναι εντελώς ασυμβίβαστο με την αξία του. Δεν κρατήθηκε. Είναι αναξιοπρεπές. Και πάλι δεν κρατήθηκε. Πώς το σκεφτήκατε αυτό;

-Λέγοντας να γίνει άνθρωπος, δεν εννοώ να εμφανιστεί ως άνθρωπος, αλλά να υπάρξει άνθρωπος, να γεννηθεί από μια θνητή γυναίκα.

Μήπως με περιπαίζει; Σκέφτηκε φανερά ενοχλημένος ο καλός μας Σύμβουλος. Μήπως το κάνει για να ελέγξει τη νοημοσύνη μου;

-Δεν μπορώ να παρακολουθήσω τη σκέψη σας, είπε με θιγμένη αξιοπρέπεια. Εννοείτε να περάσει από τη διαδικασία της ενδομήτριας ζωής, της γέννας, από την ασήμαντη βρεφική ηλικία από… Σταμάτησε από φρίκη. Τον συνέφερε κάπως η σκέψη πως ο Θεός πιθανόν να τον κοροϊδεύει. Τον κοιτάζει εξεταστικά με μια ματιά γεμάτη σημασία. Θα ‘θελε τουλάχιστον να μην πέσει η υπόληψή του.

Ο Θεός ένιωσε την κατάσταση του ανθρώπου. Ήταν κι αυτός όπως όλοι οι άλλοι. Αποκλεισμένος στο δικό του κόσμο. Ένας υπηρέτης που φρόντιζε μόνο «τα του Καίσαρος». Ωστόσο συνέχισε να του ξεδιπλώνει τη σκέψη του.

-Νομίζω ότι σωστά με καταλάβατε. Λέω να γεννηθεί από μια θνητή γυναίκα και μάλιστα να μη γεννηθεί στην Πρωτεύουσα, ούτε στα Ανάκτορα, αλλά σε μια ασήμαντη πόλη, στη Βηθλεέμ, ας πούμε, μέσα σ’ ένα σταύλο!

Το πράγμα είχε παραγίνει για το Σύμβουλο. Ένιωσε ότι τον περιπαίζουν. Αν προσπαθούσε τουλάχιστο να περισώσει το κύρος του!… Πήρε το πιο σοβαρό του ύφος και είπε:

-Επιθυμώ εξ ονόματος μου και εξ ονόματος όλων των ανθρώπων να δηλώσω ότι διαφωνώ με την πρότασή σας. Παρακαλώ να γραφτεί στα πρακτικά.

Με τη δήλωση αυτή η σύσκεψη έληξε. Ο Θεός σηκώθηκε, τον ξεπροβόδισε μέχρι την πόρτα και τον χαιρέτησε, ευχαριστώντας τον για τη συνεργασία του.

Ο Σύμβουλος έφυγε πολύ συγχυσμένος κι αναστατωμένος. Σε όλη τη διαδρομή του γυρισμού μια απορία τριβέλιζε το μυαλό του. Πώς μπόρεσε ο Θεός να σκεφτεί όλ’ αυτά, έστω και γι’ αστείο;

 

Παραλλαγή δεύτερη: Μια αξιοπρεπής τριάδα

Τετάρτη, 24 Δεκεμβρίου του 2137. Η δευτεροβάθμια τριμελής Επιτροπή για την Προστασία της Φύσης, της Διεθνούς Ακαδημίας των Επιστημών, συνεχίζει ακόμη τη συνεδρίασή της. Οι τρεις σεβάσμιες επιστημονικές κορυφές, που συμπτωματικά αποτελούν μια άτυπη εκπροσώπηση των τριών μεγάλων φυλών της γης, μια κι ο ένας τους είναι λευκός, ο άλλος κίτρινος κι ο τρίτος μαύρος, καλούνται να πάρουν την τελική απόφαση πάνω σε μια πρωτοποριακή πρόταση. Την πρόταση αυτή επεξεργάστηκε και υπέβαλε η πρωτοβάθμια πολυμελής Επιτροπή της ίδιας Υπηρεσίας, για τη σωτηρία των σκουληκιών Blaniulus Guttulatus που, από κάποια ανεξήγητη ασθένεια, κινδύνευε να εκλείψει από τον πλανήτη. Το σχετικό υπόμνημα εισηγείται να εφαρμοστεί στην περίπτωση των σκουληκιών η νέα μέθοδος της κυματικής μεταλλαγής του άνθρωπου σε άλλο έμβιο είδος. Αυτό σήμαινε ότι ένας άνθρωπος θα έμπαινε σε μια ειδική συσκευή και με ειδική διαδικασία θα προσλάμβανε τη φύση του σκουληκιού, διατηρώντας, βέβαια, την ανθρώπινή του υπόσταση. Η μέθοδος αυτή, που θα εφαρμοζόταν για πρώτη φορά, αποτελούσε την έσχατη λύση για να διερευνηθεί η αιτία της ασθένειας των σκουληκιών και να γίνει, συγχρόνως, η σωστή θεραπεία.

– Ας συνοψίσω με δυο λόγια σε όσα καταλήξαμε μέχρι τώρα, είπε ο ασιάτης Πρόεδρος της δευτεροβάθμιας τριμελούς Επιτροπής.

Ασυναίσθητα τα δύο άλλα μέλη κοίταξαν το ρολόι. Ήταν 12 μμ.

– Καταλήξαμε, κύριοι συνάδελφοι, ότι η πρόταση γίνεται ομόφωνα δεκτή μετά την ανάκληση της επιφυλάξεως που διατυπώθηκε από μέρους του κ. Σμιθ, είπε ο Πρόεδρος ρίχνοντας τη ματιά του στο λευκό συνάδελφό του.

Ο κ. Σμιθ συμφώνησε με ένα νεύμα.

– Απομένει, κύριοι, να αποφασίσουμε το ποιος θα αναλάβει αυτή την αποστολή.

– Η πρόταση της πρωτοβάθμιας Επιτροπής που δεχτήκαμε μνημονεύει και το πρόσωπο. Δεν απομένει σε μας παρά να την κάνουμε δεκτή στο σύνολό της, είπε ο κ. Μπουγκάλου από την Αφρική.

– Επιτρέψτε μου, κύριε συνάδελφε, να διατυπώσω μια επιφύλαξη στην πρότασή σας, είπε ο Πρόεδρος. Όχι γιατί έχω αμφιβολίες για την επιστημονική κατάρτιση του δόκτορα συναδέλφου που του ανατίθεται αυτή η αποστολή. Ούτε πάλι γιατί αμφισβητώ την εμπιστοσύνη με την οποία τον περιβάλλει η πρωτοβάθμια Επιτροπή ή την κρίση της. Τιμώ και τους δύο. Ωστόσο νομίζω ότι ο απεσταλμένος μας, ενόψει της σοβαρότητας του θέματος, δεν πρέπει να προέρχεται από δευτερεύοντα κλιμάκια. Εκείνος που πρέπει να πάει, είπε τονίζοντας τις λέξεις του, είναι ένας από τους τρεις μας! Το θέμα είναι περισσότερο σοβαρό απ’ όσο φαίνεται.

Τα λόγια του διαδέχτηκε μια σιγή γεμάτη νόημα. Είναι η σιγή εκείνη που η λογική του νου κάνει την καρδιά να ντρέπεται να διατυπώσει τη διαφωνία της.

– Κύριοι, πρέπει να αποφασίσουμε, είπε πάλι ο Πρόεδρος, κοιτώντας αυτός πια τούτη τη φορά το ρολόι. Ένας από μας πρέπει να δηλώσει, είπε ρίχνοντας ένα βλέμμα στον κ. Σμιθ.

– Με τιμά η προτίμησή σας, είπε ο κ. Σμιθ. Σας ευχαριστώ. Μην ξεχνάτε όμως ότι είμαι ο μόνος που διατύπωσα επιφύλαξη για το σχέδιο.

– Την οποία όμως αποσύρατε, τον διέκοψε ο Πρόεδρος.

– Άσχετα πάντως απ’ αυτό, θα πρέπει να υπογραμμίσω ότι δεν είμαι απόλυτα αποδεσμευμένος από την πολιτιστική μου κληρονομιά. Πώς να το κάνουμε κύριε συνάδελφε· δεν συνάδει με το κύρος μου να μπω σ’ αυτήν την περιπέτεια. Δεν είναι αξιοπρεπές. Τί θα πουν οι άλλοι, τί θα λέτε σεις, τί θα σκέφτονται κυρίως οι παλιοί μου μαθητές να με βλέπουν να σέρνομαι καταγής; Σταμάτησε για μια στιγμή για να πάρει αναπνοή, κι υστέρα συνέχισε δίνοντας ιδιαίτερο τόνο στη φωνή του. Δεν είχα και δεν έχω καμιά απολύτως αντίρρηση να θυσιαστώ για την επιστήμη. Ωστόσο ο τρόπος αυτής της συγκεκριμένης θυσίας δεν μου ταιριάζει. Ρίχνοντας μια γρήγορη ματιά στον Πρόεδρο, κοίταξε φιλικά τον κ. Μπουγκάλου. Μήπως συμπίπτει ό κύριος συνάδελφος να μην έχει τις ίδιες ψυχολογικές αναστολές με μένα; Φαντάζομαι ότι για τον κόσμο της Αφρικής θα αποτελούσε ιδιαίτερη υπερηφάνεια να αναλάβει την πρωτοποριακή αυτή πρωτοβουλία ένας δικός τους άνθρωπος.

– Σας ευχαριστώ κύριε συνάδελφε για την πρότασή σας. Ιδιαίτερα για το ενδιαφέρον σας προς την ήπειρό μου. Με συγκινεί η σκέψη ότι τέτοια πρωτοποριακά έργα τα εμπιστεύονταν πάντα οι πρόγονοί σας στους δικούς μου προγόνους! Θα μου επιτρέψετε όμως να μη δεχθώ την τιμή αυτή για τον ίδιο ακριβώς λόγο που μου την προτείνετε. Θα πρέπει να κατανοείτε την  ευαισθησία μου. Δεν επιθυμώ να ξυπνήσουν στις συνειδήσεις των συνηπειρωτών μου απωθημένες πια στο υποσυνείδητό τους αντιδράσεις φυλετικών διακρίσεων. Είναι θέμα αξιοπρέπειας του χρώματός μου. Και μετά από μια μικρή διακοπή και με τη ματιά του συγκεντρωμένη επίμονα στις σημειώσεις του, συνέχισε. Εφόσον πρέπει ένας από μας να μεταλλαγεί, το πιο φυσικό και ταυτόχρονα το πιο απαλλαγμένο από κάθε υποψία είναι να αναλάβει την πρωτοβουλία αυτή ο Πρόεδρος. Άλλωστε η σχετική πρόταση προέρχεται από τον ίδιο.

– Η πρότασή σας κύριε συνάδελφε είναι λογική, απάντησε αμέσως ο Πρόεδρος. Ίσως είναι πιο σωστό να πω, ότι η πρόταση σας φαίνεται λογική. Και λέω «φαίνεται» γιατί παραγνωρίζετε το γεγονός ότι ο Πρόεδρος δεν είναι μόνο επιστήμων, άλλα και διοικητικός συντονιστής. Κάτω από αυτή την οπτική γωνία είναι κάπως δύσκολο να επωμισθώ και τις δύο αρμοδιότητες. Σιώπησε. Πήρε μια γρήγορη αναπνοή και συνέχισε. Θα μου επιτρέψετε ωστόσο να παρατηρήσω κύριε Μπουγκάλου, ότι όσο κι αν καταλαβαίνω την άποψη που διατυπώσατε σχετικά με τον κίνδυνο αναβιώσεως φυλετικών διακρίσεων, δεν παύω να την θεωρώ ανυπόστατη. Στηρίζεται σ’ ένα τόσο μακρινό και οριστικά ξεπερασμένο παρελθόν! Δεν υπάρχει, λοιπόν, για σας θέμα αξιοπρέπειας. Αντίθετα θέμα αξιοπρέπειας, θα έλεγα ότι υπάρχει από την πλευρά τη δική μου. Και υπάρχει σαφώς από τη στιγμή που σεις θέτετε τέτοιο θέμα, έστω κι αν είναι εντελώς ανυπόστατο. Η κίτρινη φυλή είναι, όπως ξέρετε, τρομερά ευαίσθητη. Τί θα έλεγαν αν δεχόμουν να αναλάβω εγώ το εγχείρημα αυτό μετά από τη δική σας άρνηση;

Η συνεδρίαση έφτασε σε αδιέξοδο. Διαγραφόταν βάσιμα ο κίνδυνος να μη γίνει τίποτε. Τα σκουλήκια δε θα σώζονταν, θα σωζόταν όμως η αξιοπρέπεια. Κι αυτό δεν ήταν λίγο! Το πράγμα οδηγείτο σε αναβολή λήψης αποφάσεως για… συγκέντρωση περισσότερων στοιχείων.

Όταν όμως ένα μέλος της τριμελούς Επιτροπής παρατήρησε ότι θα χτυπήσει άσχημα η τέτοια αιτιολόγηση της αναβολής, ο κ. Σμιθ βρήκε τη δικαιολογία.

– Μα τέλος πάντων έχουμε κι άλλες υποχρεώσεις. Ας μη ξεχνούν ότι αύριο ξημερώνουν Χριστούγεννα. Θέλουμε να τα γιορτάσουμε κι εμείς.

Την ευθύνη για τη δήλωση στους δημοσιογράφους που περίμεναν την ανέλαβε ευχαρίστως ο κ. Σμιθ. Ήταν άλλωστε ο πιο καλός χριστιανός από την τριανδρία.

Παραλλαγή τρίτη: Ο αρχιμηχανικός κι ο χειριστής

Πρόσφατα η ελληνική Ανώνυμη Βιομηχανική Εταιρία «ΚΟΣΜΟΣ» αγόρασε από την ιαπωνική Φίρμα «SORA» μια ηλεκτρονική μηχανή «τελευταίου τύπου και υψηλής τεχνολογίας». Ιάπωνες μηχανικοί την συναρμολόγησαν και την έθεσαν σε δοκιμαστική λειτουργία. Παράλληλα εκπαίδευσαν τον Έλληνα χειριστή της.

Τα εγκαίνια της λειτουργίας της μηχανής θα άρχιζαν σε λίγο με επισημότητα. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρίας παρίστατο σε απαρτία.

– Πρέπει να είμαστε πολύ περήφανοι, είπε με καμάρι ο Διευθύνων Σύμβουλος στα άλλα μέλη, για το νέο απόκτημα της Εταιρίας μας.

– Είναι το πιο τέλειο και το πιο ακριβό απ’ όλα τα άλλα μηχανήματα του εργοστασίου μας, βιάστηκε να συμπληρώσει ο Γενικός Διευθυντής. Η φίρμα «Ουρανός», αυτή, κύριοι μου, είναι η σημασία του γιαπωνέζικου ονόματος «SORA», μας έδωσε ό,τι καλύτερο είχε…

Ο Διευθύνων Σύμβουλος, χωρίς να δώσει σημασία, σηκώθηκε για να προϋπαντήσει τον ιερέα που ερχόταν, κόβοντας έτσι τη διάθεση του Γενικού να συνεχίσει.

Η πρόσκληση του ιερέα ήταν απαίτηση του Συμβούλου. Ήταν άραγε το υψηλό κόστος της μηχανής που τον παρακίνησε να ζητήσει τη θεία βοήθεια; Κανείς δεν ξέρει. Ωστόσο εκείνο που έγινε γνωστό είναι ότι ο Σύμβουλος ζήτησε με επιμονή, και με την πρόφαση να δοθεί περισσότερος εορταστικός τόνος, να αρχίσει η τελετή με αγιασμό.

Σαν τέλειωσε ο ιερέας το καθήκον του, άρχισαν οι συνηθισμένοι λόγοι. Απ’ όλες τις πλευρές τονίστηκε η σημασία της μηχανής και οι μεγάλες ελπίδες που εναποθέτουν σ’ αυτή. Παρουσίασαν ύστερα στο κοινό τον Έλληνα χειριστή της μηχανής μηχανικό Αδάμ Κοσμόπουλο, πλέκοντάς του, μάλιστα, το εγκώμιο για την τεχνική του κατάρτιση. Την ώρα εκείνη ο προϊστάμενος από τους Ιάπωνες μηχανικούς παρέδωσε με επισημότητα στον Έλληνα χειριστή ένα χρυσόδετο βιβλίο με τις οδηγίες χρήσεως της μηχανής. Στο σύντομο λογύδριό του επέστησε την προσοχή του μηχανικού Κοσμόπουλου στην υποχρέωση που είχε να τηρεί με σχολαστικότητα τις οδηγίες του βιβλίου. Τέλος ο Πρόεδρος του Δ.Σ., με την υπόδειξη του χειριστή, έβαλε σε κίνηση τη μηχανή. Άνοιξαν σαμπάνιες και ακολούθησε πλούσιος μπουφές.

Τον πρώτο καιρό το μηχάνημα λειτουργούσε άψογα. Ωστόσο ο απόλυτος αυτοματισμός του γέμιζε το χειριστή του ανία. Η αναδουλειά έκανε να ξυπνήσει μέσα του το ελληνικό δαιμόνιο, που τον παρακινούσε να βρει νέο τρόπο για να κάνει το μηχάνημα περισσότερο αποδοτικό. Φαντάστηκε μάλιστα, ότι η μοναδική απαγόρευση που περιείχε το βιβλίο οδηγιών, ήταν λίγο-πολύ επίτηδες βαλμένη από τους Ιάπωνες για να παραμένουν οι μηχανές αυτές που πουλάνε στους ξένους, σε χαμηλότερη απόδοση, ώστε να μη μπορούν να τους ανταγωνίζονται. Τί λόγο θα’ χε, άλλωστε, σκέφτηκε ο μηχανικός Κοσμόπουλος, να του επιστήσει ο Ιάπωνας τόσο επίσημα την προσοχή στο να τηρεί με θρησκευτική ευλάβεια τις Οδηγίες, αντί να του παραδώσει απλά και ιδιαίτερα το βιβλίο; Πώς δεν το’ χε σκεφτεί από την αρχή! Οπωσδήποτε η συμπεριφορά αυτή έκρυβε κάτι το ύποπτο!

Έτσι το μοιραίο λάθος έγινε.

Η μηχανή βέβαια δεν έπαψε να λειτουργεί. Αλλά όχι πια όπως πρώτα. Δεν χρειάζεται να ειπωθεί ότι η ευθύνη της δυσλειτουργίας της ρίχτηκε από το χειριστή στους Ιάπωνες.

– Αυτοί φταίνε για το λάθος.

– Ένας λόγος παραπάνω να έρθουν να τη διορθώσουν, είπε τότε ο Γενικός.

– Κι εγώ γιατί είμαι εδώ; απάντησε με αυτοπεποίθηση ο χειριστής. Για μένα προσωπικά είναι θέμα φιλότιμου.

Και το ελληνικό δαιμόνιο έκαμε πάλι το θαύμα του. Ο Γενικός πείστηκε να μη γράψει στην Ιαπωνία.

Ωστόσο οι μέρες περνούσαν και η μηχανή αντί να διορθώνεται πήγαινε χειρότερα. Σε νέα παρατήρηση του Γενικού ο Κοσμόπουλος απάντησε ότι η επιδιόρθωση της μηχανής είναι θέμα ήμερων.

Ο τόνος όμως της φωνής του είχε χάσει την προηγούμενη πειστικότητα. Ο λόγος αυτός οδήγησε το Γενικό να γράψει στην Ιαπωνία. Οι Ιάπωνες με τη σειρά τους ειδοποίησαν την Αντιπροσωπεία τους στην Ελλάδα. Σαν εμφανίστηκαν οι εδώ μηχανικοί στο εργοστάσιο, ο χειριστής μας ένιωσε πολύ θιγμένος και τους έδιωξε. Ωστόσο μετά την αναφορά που πήρε η ιαπωνική φίρμα από την Αντιπροσωπεία έδωσε εντολή να πάνε πάλι στο εργοστάσιο. Τους δηλώθηκε μάλιστα ότι το θέμα της συγκεκριμένης μηχανής την ενδιαφέρει ιδιαίτερα.

Στη νέα απόπειρά τους οι μηχανικοί πέτυχαν να επιθεωρήσουν τη μηχανή, παρ’ όλες τις διαμαρτυρίες του χειριστή. Ωστόσο το κακό είχε τόσο προχωρήσει ώστε ξεπερνούσε τις δυνατότητες των μηχανικών της Αντιπροσωπείας.

Στο μεταξύ το θέμα μηχανή απασχολούσε έντονα τη Φίρμα «SORA». Ήταν η πιο μελετημένη και η πιο τέλεια δημιουργία της. Η κατάσταση που διαμορφώθηκε δεν έπρεπε να παραταθεί. Έτσι, σαν πήραν από την Αντιπροσωπεία τους την πληροφορία ότι απέτυχαν να διορθώσουν τη μηχανή, αποφάσισαν να στείλουν στην Ελλάδα τον αρχιμηχανικό της Φίρμας, ο οποίος, κατά σύμπτωση, ήταν ο ίδιος που σχεδίασε τη μηχανή.

Ο Κοσμόπουλος σαν το πληροφορήθηκε χολώθηκε φοβερά. Ένιωθε τον εαυτό του να θίγεται αφάνταστα από την πρωτοβουλία αυτή. Σ’ αυτό συντέλεσε και το γεγονός ότι, κατά παράδοξο τρόπο, είχε αρχίσει πια να θεωρεί τη μηχανή σαν κάτι απόλυτα δικό του. Είχε μάλιστα στο μεταξύ αναπτύξει και τη θεωρία ότι το πάθημά της δεν ήταν λάθος, άλλα αποτελούσε το σωστό τρόπο λειτουργίας της. Και απαιτούσε να αναπροσαρμοσθεί ολόκληρη η παραγωγή του εργοστασίου με βάση το νέο τρόπο λειτουργίας της μηχανής.

Έτσι έκανε το παν για να απομακρύνει τον αρχιμηχανικό. Μέσα στην απόγνωσή του, μάλιστα, αποπειράθηκε με πονηριές ή υποσχέσεις να τον πάρει με το μέρος του και να τον κάνει να παρατήσει την αποστολή του.

Τελικά, όμως ο αρχιμηχανικός δεν πρόδωσε την αποστολή του. Η αγάπη του για το δημιούργημά του και ο πόνος του να βλέπει την υπέροχη αυτή μηχανή να λειτουργεί διαφορετικά από τον προορισμό της και τις δομικές της προδιαγραφές ήταν τόσο ισχυρός, που κανένα εμπόδιο δε στάθηκε ικανό να τον αναχαιτίσει. Έτσι διόρθωσε τη βλάβη κι επανέφερε τη μηχανή στο σωστό ρυθμό λειτουργίας της.

Το αστυνομικό δελτίο των πρωινών εφημερίδων της επόμενης ημέρας έγραφε με μεγάλα γράμματα για την ανεξήγητη δολοφονία του αρχιμηχανικού τής Φίρμας «SORA» και την αυτοκτονία του μηχανικού Κοσμόπουλου της ABE «ΚΟΣΜΟΣ». Αν υπήρχε συσχετισμός στα δύο αυτά συμβάντα δε στάθηκε δυνατό, σύμφωνα με το δελτίο, να εξακριβωθεί ακόμη. Η δήλωση πάντως του αυτόχειρα, στο σημείωμα που άφησε, ότι «πεθαίνω γιατί εθίγει η αξιοπρέπειά μου», αποτελεί επί του παρόντος το μόνο στοιχείο για τη διαλεύκανση της υποθέσεως.


Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2020

Γ2-Β2 :ΓΛΩΣΣΑ

 

           ΑΣΚΗΣΗ ΟΠΤΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ



Ασκήσεις ;

1) Περιγράψτε την εικόνα .

2) Αναλύστε την εικόνα .

3) Ερμηνεύστε την εικόνα .

4) Βάλτε έναν τίτλο .

Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2020

Γ2-Β2 : ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

 

                               ΤΣΕΧΩΦ : ΟΝΕΙΡΟ , 

                                    ΕΝΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΙΗΓΗΜΑ.


Τυχαίνει καμιά φορά, ο χειμώνας, κακιωμένος λες με την ανθρώπινη ανεπάρκεια, να συμμαχεί μ’ ένα σκληρό φθινόπωρο και να δουλεύουν από κοινού. Στο σκοτεινιασμένο, ομιχλώδη αέρα στροβιλίζονται τότε βροχή και χιόνι ταυτόχρονα. Ο άνεμος, υγρός, κρύος, διαπεραστικός, με ανεξάντλητη κακία χτυπάει στα παράθυρα και στις στέγες. Ουρλιάζει στις καπνοδόχους και κλαίει στους εξαερισμούς. Στη σκοτεινή, σαν καπνιά, ατμόσφαιρα κρέμεται η θλίψη… Η φύση είναι αναστατωμένη… Υγρασία, κρύο και φρίκη…

Τέτοιος ακριβώς ήταν ο καιρός τη νύχτα των Χριστουγέννων του 1882, τότε που δε συγκαταλεγόμουν ακόμα στην κοινωνία των φυλακισμένων, αλλά υπηρετούσα ως εκτιμητής στο ενεχυροδανειστήριο του εν αποστρατεία λοχαγού Τουπάγεφ.+++++++++++++++

Η ώρα ήταν δώδεκα. Η αποθήκη, στην οποία κατόπιν απαιτήσεως του αφεντικού είχα το νυχτερινό μου κατάλυμα, και παρίστανα το τσομπανόσκυλο, φωτιζόταν αμυδρά από το γαλάζιο φως ενός καντηλιού. Ήταν ένα μεγάλο τετράγωνο δωμάτιο, φίσκα στα μπαούλα, τα ζεμπίλια, τα ράφια… Στους γκρίζους ξύλινους τοίχους, από τις χαραμάδες των οποίων ξεπρόβαλλαν βρόμικα στουπιά, κρέμονταν παλτά από γούνες λαγών, γάντζοι, όπλα, πίνακες, φωτιστικά, μια κιθάρα… Εγώ, υποχρεωμένος να φυλάω τις νύχτες όλα αυτά τα αγαθά, ξάπλωνα πάνω σε ένα μεγάλο κόκκινο μπαούλο πίσω από την προθήκη με τα πολύτιμα αντικείμενα και συλλογισμένος κοιτούσα το φως του καντηλιού…

Για κάποιο λόγο, ένιωθα φόβο. Τα πράγματα που φυλάσσονται σε ενεχυροδανειστήρια είναι τρομαχτικά… Τη νύχτα, στο αμυδρό φως του καντηλιού μοιάζουν ζωντανά… Τώρα μάλιστα, που έξω από το παράθυρο κλαψούριζε η βροχή, και στο τζάκι και πάνω από τη στέγη λυπητερά αλυκτούσε ο αέρας, μου φαινόταν πως άκουγα τους λυπητερούς τους ήχους. Πριν καταλήξουν εδώ, έπρεπε να περάσουν από τα χέρια του εκτιμητή, δηλαδή από τα δικά μου, γι’ αυτό και ήξερα τα πάντα για το καθένα από αυτά… Ήξερα, για παράδειγμα, ότι με τα λεφτά που δόθηκαν γι’ αυτή την κιθάρα, αγοράστηκαν φάρμακα για το βήχα της φθίσης… Ότι με το πιστόλι εκείνο αυτοκτόνησε ένας αλκοολικός. Η γυναίκα του έκρυψε το πιστόλι από την αστυνομία, το ενεχυρίασε σε μας και αγόρασε το φέρετρο. Το βραχιόλι που με κοιτάζει από την προθήκη, το έφερε ο ίδιος άνθρωπος που το είχε κλέψει… Δυο κεντητά μεσοφόρια, με το νούμερο 178, υποθηκεύτηκαν από μια κοπέλα, που χρειαζόταν ένα ρούβλι για την είσοδο στο Salon, όπου είχε αποφασίσει να δουλέψει προσφέροντας τον εαυτό της… Εν ολίγοις, σε καθένα από τα αντικείμενα διάβαζα την αδιέξοδη θλίψη, την αρρώστια, το έγκλημα, την ακολασία επί χρήμασι…

Τη νύχτα των Χριστουγέννων τα αντικείμενα αυτά είχαν γίνει ιδιαιτέρως εύγλωττα.

«Άσε μας να φύγουμε!…» μου φαινόταν πως κλαψούριζαν, μαζί με τον αέρα. «Άφησέ μας!»

Όμως, δεν ήταν μόνο τα πράγματα που ξυπνούσαν μέσα μου το φόβο. Κάθε φορά που πρόβαλλα το κεφάλι μου πίσω από την προθήκη και έριχνα μια δειλή ματιά στο σκοτεινό, αχνισμένο παράθυρο μου φαινόταν ότι από το δρόμο κοιτούσαν την αποθήκη ανθρώπινα πρόσωπα.

«Τι ανοησία!» παραμιλούσα. «Τι βλακώδεις ευαισθησίες!»

Το θέμα είναι ότι τον άνθρωπο που η φύση τον προίκισε με νεύρα εκτιμητή, τη νύχτα των Χριστουγέννων τον έτυπτε η συνείδησή του — ένα συμβάν απίστευτο και εξωπραγματικό στ’
αλήθεια. Η συνείδηση στα ενεχυροδανειστήρια υπάρχει μόνο σε υποθηκευμένη μορφή. Εδώ γίνεται αποδεκτή ως προϊόν αγοράς και πώλησης, άλλες ιδιότητες δεν της αναγνωρίζονται… Παράξενο, από πού μπόρεσε να μου προκύψει εμένα; Στριφογύριζα από το ένα πλευρό στο άλλο, πάνω στο σκληρό σεντούκι, και μισοκλείνοντας τα μάτια μπροστά στο τρεμουλιαστό φως του καντηλιού προσπαθούσα, με όλες μου τις δυνάμεις, να καταπνίξω μέσα μου το καινούργιο, ανεπίτρεπτο συναίσθημα. Οι προσπάθειες όμως ήταν μάταιες…

Βεβαίως, εν μέρει ευθυνόταν γι’ αυτό η σωματική και ψυχική εξάντληση μετά την κουραστική ολοήμερη δουλειά. Τις παραμονές των Χριστουγέννων πλήθη φτωχών ανθρώπων τρέχουν στο
ενεχυροδανειστήριο. Σε μια μεγάλη γιορτή, και επιπλέον με τόσο κακό καιρό, η φτώχεια δεν είναι απλώς ένα μειονέκτημα, είναι τρομερή δυστυχία! Κάτι τέτοιες ώρες, ο φτωχός ζητάει από το ενεχυροδανειστήριο ένα κομμάτι παστό κρέας, αλλά στη θέση του παίρνει ένα ξεροκόμματο… Την παραμονή των Χριστουγέννων είχαμε τόσο κόσμο, που τα τρία τέταρτα των υποθηκευμένων, ελλείψει χώρου, αναγκαστήκαμε να τα πάμε στην αποθήκη. Από νωρίς το πρωί έως αργά το βράδυ, χωρίς ούτε λεπτό διάλειμμα, διαπραγματευόμουν με τους εξαθλιωμένους αυτούς το τελευταίο ρούβλι, το τελευταίο καπίκι, έβλεπα τα δάκρυα, άκουγα τα μάταια παρακάλια… Στο τέλος της ημέρας μόλις που κρατιόμουν όρθιος. Είχαν αποκάμει η ψυχή και τα πόδια μου. Δεν είναι περίεργο που δεν μπορούσα να κοιμηθώ τώρα, που στριφογύριζα από πλευρό σε πλευρό και ένιωθα απαίσια…

Κάποιος χτύπησε δειλά την πόρτα… Κατόπιν άκουσα τη φωνή του αφεντικού μου:

«Κοιμόσαστε, Πιοτρ Ντεμιάνιτς;»

«Όχι ακόμα. Τι συμβαίνει;»

«Να, ξέρετε, σκέφτομαι, μήπως ανοίγαμε αύριο, νωρίς νωρίς; Η γιορτή είναι μεγάλη, και ο καιρός απαίσιος. Η φτωχολογιά θα ορμήσει όπως οι μύγες στο μέλι. Γι’ αυτό λοιπόν μην πάτε αύριο στη λειτουργία, να κάτσετε στο ταμείο… Καληνύχτα σας!»

«Νιώθω τόσο άθλια», κατέληξα μόλις έφυγε το αφεντικό, «επειδή τρεμοπαίζει το καντήλι… Πρέπει να το σβήσω…»

Σηκώθηκα και πήγα στη γωνία όπου κρεμόταν το καντήλι. Η γαλάζια φλόγα ψυχορραγούσε αναβοσβήνοντας. Κάθε λαμπύρισμά της φώτιζε φευγαλέα την εικόνα, τους τοίχους, τα σακούλια, το σκοτεινό παράθυρο… Και στο παράθυρο δυο χλομά πρόσωπα, κολλημένα στα τζάμια, κοιτούσαν μέσα.

«Δεν είναι κανείς εκεί…» συλλογίστηκα… «Απλώς το φαντάζομαι».

Μόλις έσβησα το καντήλι και τράβηξα ψηλαφητά για το κρεβάτι μου, συνέβη ένα μικροσυμβάν που η επίδρασή του στη μετέπειτα διάθεσή μου δεν ήταν μικρή… Πάνω από το κεφάλι μου, ξάφνου, ακούστηκε ένας δυνατός, μανιασμένα τσιριχτός ήχος, που διήρκεσε όχι περισσότερο από ένα δευτερόλεπτο. Κάτι ταρακουνήθηκε, και σαν να με διαπέρασε τρομαχτικός πόνος, ούρλιαξα δυνατά.

Είχε σπάσει η πέμπτη χορδή της κιθάρας, κι εγώ, πανικόβλητος, σκοντάφτοντας στα σεντούκια και τα σακούλια, έτρεξα στο κρεβάτι… Έχωσα το κεφάλι κάτω από το μαξιλάρι και αναπνέοντας με δυσκολία, κοκαλωμένος από το φόβο, άρχισα να αφουγκράζομαι.

«Άφησέ μας να φύγουμε!» έκλαιγε ο άνεμος μαζί με τα αντικείμενα. «Χάριν της γιορτής, άφησέ μας! Είσαι κι εσύ φτωχός, πρέπει να καταλάβεις! Ένιωσες κι εσύ την πείνα και το κρύο! Ελευθέρωσέ μας!»

Ναι, ήμουν κι εγώ φτωχός και ήξερα τι θα πει κρύο και πείνα. Η φτώχεια με έσπρωξε να πάρω αυτή την καταραμένη θέση του εκτιμητή, η φτώχεια με έκανε για ένα κομμάτι ψωμί να περιφρονώ τον πόνο και τα δάκρυα. Αν δεν ήταν η φτώχεια, θα είχα άραγε το θάρρος να εκτιμώ σε χρήμα αυτό που αξίζουν η υγεία, η ζεστασιά, οι γιορτινές χαρές; Γιατί με κατακρίνει ο άνεμος, γιατί με κατατρώει η συνείδησή μου;

Όμως, όσο κι αν χτυπούσε η καρδιά μου, όσο κι αν με ροκάνιζαν ο φόβος και οι τύψεις συνειδήσεως, η κούραση υπερίσχυσε. Αποκοιμήθηκα. Ο ύπνος ήταν ελαφρύς… Άκουσα και πάλι το αφεντικό να χτυπάει την πόρτα, τις καμπάνες για τον όρθρο… Άκουσα το βουητό του ανέμου και τη βροχή που έπεφτε στη στέγη. Τα μάτια μου έμεναν κλειστά, αλλά έβλεπα τα πράγματα, την προθήκη, το σκοτεινό παράθυρο, την εικόνα. Τα αντικείμενα στριμώχνονταν γύρω μου, και, ανοιγοκλείνοντας τα μάτια τους, μου ζητούσαν να τα αφήσω να γυρίσουν σπίτια τους. Στην κιθάρα, τρίζοντας διαπεραστικά, έσπαγαν η μια μετά την άλλη οι χορδές, έσπαγαν χωρίς τελειωμό… Από το παράθυρο κοιτούσαν φτωχοί, γριές, πόρνες, περιμένοντας πότε θα ανοίξει το μαγαζί για να τους επιστρέψω τα πράγματά τους.

Μέσα στον ύπνο μου άκουσα κάτι να γριτσανίζει, κάτι σαν ποντίκι. Γριτσάνιζε για πολύ και μονότονα. Στριφογύρισα και κουλουριάστηκα, γιατί ένιωσα δυνατό κρύο και υγρασία. Τραβώντας πάνω μου την κουβέρτα, άκουσα θρόισμα και ανθρώπινο ψίθυρο.

«Τι άσχημο όνειρο!» σκεφτόμουνα. «Απαίσιο! Να ξυπνούσα καλύτερα!»

Κάτι γυάλινο έπεσε και έσπασε. Πίσω από την προθήκη τρεμόπαιξε μια λάμψη και στο ταβάνι απλώθηκε ένα φως.

«Μη χτυπάς!» ακούστηκε ένας ψίθυρος. «Θα ξυπνήσεις αυτό τον Ηρώδη… Βγάλε τις μπότες σου!»

Κάποιος πλησίασε την προθήκη, με κοίταξε και άγγιξε την κλειδαριά. Ήταν ένας γενειοφόρος γέρος, με χλομό, ισχνό πρόσωπο, σκισμένο στρατιωτικό αμπέχονο και στιβάνια. Τον πλησίασε ένας ψηλός αδύνατος νεαρός με υπερβολικά μακριά χέρια, ριχτή πουκαμίσα και κοντό, σκισμένο μπουφάν. Κάτι ψιθύρισαν μεταξύ τους και βάλθηκαν να παλεύουν με την προθήκη.

«Μας ληστεύουν», άστραψε η σκέψη στο μυαλό μου.

Αν και κοιμόμουν, Θυμήθηκα πως κάτω από το μαξιλάρι μου βρισκόταν πάντα ένα πιστόλι. Το βρήκα και το έσφιξα στο χέρι μου. Στην προθήκη βρόντηξε το τζάμι.

«Σιγότερα, θα τον ξυπνήσεις. Και τότε θα χρειαστεί να τον καθαρίσουμε».

Στη συνέχεια θυμάμαι ότι φώναξα με μια βαθιά, άγρια κραυγή, και φοβισμένος από την ίδια μου τη φωνή πετάχτηκα πάνω. Ο γέρος και ο νεαρός απλώνοντας τα χέρια όρμησαν προς το μέρος μου, αλλά βλέποντας το πιστόλι πισωπάτησαν. Θυμάμαι πως ένα λεπτό αργότερα στέκονταν μπροστά μου κατάχλομοι, και ανοιγοκλείνοντας κλαψιάρικα τα μάτια με ικέτευαν να τους αφήσω να φύγουν. Από το σπασμένο παράθυρο ορμούσε με δύναμη ο άνεμος και έπαιζε με τη φλόγα του κεριού που είχαν ανάψει οι κλέφτες.

«Ευγενέστατε», είπε κάποιος από το παράθυρο με κλαψιάρικη φωνή. «Ευεργέτη μας! Λυπήσου
μας!»

Κοίταξα έξω από το παράθυρο και είδα ένα γερασμένο γυναικείο πρόσωπο, χλομό, κάτισχνο, μουσκεμένο από τη βροχή.

«Μην τους πειράξεις! Άφησέ τους να φύγουν!» έκλαιγε και με κοιτούσε ικετευτικά. «Η φτώχεια
φταίει για όλα!»

«Η φτώχεια!» με διαβεβαίωσε κι ο γέρος.

«Η φτώχεια!» τραγούδησε κι ο άνεμος.

Μου σφίχτηκε από τον πόνο η ψυχή και, για να ξυπνήσω, τσίμπησα τον εαυτό μου… Όμως, αντί να ξυπνήσω, στάθηκα μπροστά στην προθήκη, άρχισα να βγάζω πράγματα και να τα χώνω πυρετωδώς στις τσέπες του γέρου και του νεαρού.

«Πάρτε τα, και γρήγορα!» είπα λαχανιασμένα. «Αύριο είναι γιορτή κι εσείς είστε φτωχοί! Πάρτε
τα!»

Αφού παραγέμισα τις τσέπες τους, τύλιξα τα υπόλοιπα πολύτιμα αντικείμενα σε ένα πανί, του
έκανα ένα κόμπο και τα πέταξα στη γριά. Έδωσα από το παράθυρο στη γριά μια γούνα, ένα ζεμπίλι με ένα μαύρο ζευγάρι μαύρα κεντητά μεσοφόρια και την κιθάρα. Υπάρχουν κάτι παράξενα όνειρα! Μετά, θυμάμαι ότι έτριξε η πόρτα. Ακριβώς σαν να ξεφύτρωσαν από τη γη, εμφανίστηκαν μπροστά μου το αφεντικό, οι φύλακες και οι αστυνόμοι. Το αφεντικό στάθηκε δίπλα μου, εγώ έκανα ότι δεν το βλέπω, και συνέχισα να δένω τα ζεμπίλια.

«Τι κάνεις εκεί, παλιάνθρωπε;»

«Αύριο είναι γιορτή», απαντάω εγώ, «πρέπει να φάνε κι αυτοί».

Στο σημείο αυτό η κουρτίνα πέφτει, μετά ξανασηκώνεται, και βλέπω τότε μια καινούργια διακόσμηση. Δεν είμαι πια στο ενεχυροδανειστήριο, αλλά σε ένα άλλο μέρος. Δίπλα μου περνάει
ένας φύλακας, μου αφήνει για τη νύχτα μια κούπα νερό και μουρμουρίζει: «Για φαντάσου! Για φαντάσου, τι κατέβασε το μυαλό του, παραμονές γιορτών!»

Όταν ξύπνησα, είχε πια φέξει. Η βροχή δε χτυπούσε στο παράθυρο, κι ο άνεμος δε βούιζε. Στον τοίχο έπαιζε χαρούμενα ένας γιορτινός ήλιος. Ο πρώτος που μου ευχήθηκε για τη γιορτή ήταν ο
αστυνόμος.

«Και καλώς ήρθες…» πρόσθεσε.

Ένα μήνα αργότερα με δίκασαν. Για ποιο λόγο; Εγώ διαβεβαίωνα τους δικαστές ότι εκείνο ήταν ένα όνειρο, ότι δεν είναι δίκαιο να δικάσεις έναν άνθρωπο για τον εφιάλτη του. Κρίνετε και μόνοι σας, πώς θα μπορούσα να δώσω τα ξένα πράγματα σε παλιανθρώπους και κλέφτες; Και πού ξανακούστηκε να δίνεις κάτι χωρίς να απαιτείς αντίτιμο; Το δικαστήριο όμως εξέλαβε το όνειρο για πραγματικότητα και με καταδίκασε. Τώρα είμαι στη φυλακή. Μήπως θα μπορούσατε, ευγενέστατε, να πείτε κάτι σε κανέναν για μένα; Μα τον Θεό, δε φταίω.

Ασκήσεις :

1)Ποια τα χαρακτηριστικά του διηγήματος σε αυτό το κείμενο .

2)Ποιος ο αφηγητής  ;  σε ποια κατηγορία ανήκει ; Τι ρόλο παίζει η επιλογή του στην δημιουργία του διηγήματος;

3) Ποια στοιχεία ρεαλιστικού - ηθογραφικού διηγήματος  επισημαίνετε στο κείμενο ;

4) Τι ρόλο παίζει η περιγραφή  του καιρού στο διήγημα ;

5) Ποιος ο ρόλος της λεπτομερούς περιγραφής της αποθήκης; 

6)Βρήτε τις λέξεις και τις φράσεις με τις οποίες ο συγγραφέας εκφράζει (δημιουργεί ) την πάλη της συνείδησης  του αφηγητή .

 

Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου 2020

Γ2-Β2 : ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΒΟΣ , ΤΟ ΠΑΙΔΙ  (ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ) , ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΦΕΛΗ 

ΤΟ ΕΛΑΦΙ 





















Ασκήσεις :

1 )Σε ποιο κειμενικό είδος ανήκει το κείμενο ; Ποια τα χαρακτηριστικά του ;
2) Δικαιολογήστε την επιλογή του αφηγητή από τον συγγραφέα και το πρόσωπο που χρησιμοποιεί .
3) Ποιος  ο ρόλος της λεπτομερούς αφήγησης ;
4) Ποια τα θέματα του κειμένου ;

 

Γ2-Β2 : ΓΛΩΣΣΑ

ΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΑΠΟ ΠΕΡΣΙ ! 

ΓΙΑ ΤΗΝ  Γ ΛΥΚΕΊΟΥ 

ΚΑΙ ΓΙΑ  ΟΣΟΥΣ ΔΕΝ ΤΟ ΈΧΟΥΝ ΚΑΝΕΙ ....


https://anoikeiosi.blogspot.com/2020/04/2-6-httpswww_29.html

Γ2-Β2 : ΓΛΩΣΣΑ



Άσκηση οπτικού γραμματισμού :

1 )Περιγράψτε πολύ προσεκτικά την εικόνα .
2) Αναλύστε τις επιλογές του εικονογράφου . 
3) Ερμηνεύστε την . 
4)Τοποθετηθείτε επί της επιλογής του περιοδικού να την χρησιμοποιήσει για εξώφυλλο .

 

Γ2-Β2: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ

                                                               ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ 



 file:///C:/Users/%CE%91%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE/Downloads/%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%85%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%BD%CE%B9%CE%AC%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B1%20%CE%94%CE%B9%CE%B7%CE%B3%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1%20-%20%CE%91%CE%BB%CE%AD%CE%BE%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%82%20%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B7%CF%82.pdf

Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2020

B1-B2 : ΙΣΤΟΡΙΑ

         ΜΕΣΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

Η   ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ 

ΚΑΤΑ ΤΟΝ  7ο ΚΑΙ ΤΟΝ 8ο ΑΙΩΝΑ .


1) Η κρίση των πόλεων (πηγή :Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού )



Η περίοδος από τις αρχές του 7ου μέχρι τις αρχές του 9ου αιώνα αποτελεί μια κρίσιμη εποχή για την εξέλιξη της μεσαιωνικής κοινωνίας. Κείμενα και υλικά κατάλοιπα αποκαλύπτουν ότι οι αρχαίες πόλεις πέρασαν μια περίοδο κρίσης και σταδιακά ο αρχαίος αστικός τρόπος ζωής εξαφανίστηκε, ενώ παρατηρήθηκε μια γενικότερη στροφή προς την αγροτική ζωή.

Χαρακτηριστική ένδειξη αυτού του μετασχηματισμού της κοινωνίας, όπως έχει παρατηρήσει ο βυζαντινολόγος A. Kazhdan ,  A. Kazhdan, είναι το γεγονός πως στα αγιολογικά κείμενα του 4ου και 6ου αιώνα οι άγιοι φαίνεται ότι προέρχονταν από αστικά περιβάλλοντα και μεγάλες πόλεις, ενώ από τον 7ο μέχρι τον 9ο αιώνα κατάγονταν από αγροτικές οικογένειες, ήταν δηλαδή παιδιά ιερέων της υπαίθρου ή ανήκαν στην τάξη των γαιοκτημόνων.

Η σημασία του θέματος έγκειται στο γεγονός ότι η παρακμή των αρχαίων πόλεων, που αποτελούσαν το βασικό δομικό σχηματισμό του ρωμαϊκού και πρώιμου βυζαντινού κράτους, είχε σημαντικές επιπτώσεις στις κοινωνικές δομές, στις οικονομικές δραστηριότητες και στην πολιτιστική ζωή και τη νοοτροπία των ανθρώπων του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους.
Το ζήτημα πήρε και άλλες διαστάσεις, καθώς κάποιοι μελετητές το συνέδεσαν με βασικά ερωτήματα της μεσαιωνικής ιστορίας και του πολιτισμού, όπως η μετάβαση από την Αρχαιότητα στους λεγόμενους μέσους χρόνους, η συνέχεια από την κλασική παράδοση και τον ελληνορωμαϊκό κόσμο στο Βυζάντιο κ.ά.

Το φαινόμενο, στη βάση του οποίου πρέπει να αναζητήσουμε περισσότερες από μία αιτίες, είχε μια μεγάλης διάρκειας πορεία, και ήδη στην περίοδο που διαπραγματευόμαστε οι περισσότερες επαρχιακές πόλεις έχουν χάσει πια την οικονομική τους ευρωστία και τη σημασία τους για τη διοικητική οργάνωση του κράτους και σταδιακά έχουν δώσει τη θέση τους σε αγροτικούς οικισμούς. Οι οικισμοί αυτοί εξελίχθηκαν στην πορεία του χρόνου στις πόλεις-κάστρα της Μεσοβυζαντινής περιόδου.

Πηγή 1

"...παλιά οι πόλεις ήταν πολυάριθμες στο Ρουμ, αλλά τώρα έχουν λιγοστέψει. Οι περισσότερες περιοχές είναι εύφορες και ευχάριστες, και κάθε μια έχει ένα ιδιαίτερα ισχυρό φρούριο, εξαιτίας των συχνών επιδρομών των μαχητών της πίστης (τους 'Aραβες). Σε κάθε χωριό αναλογεί ένα κάστρο, όπου σε περίπτωση επιδρομής βρίσκουν καταφύγιο".

απόσπασμα από την περσική γεωγραφική πραγματεία Hudud al-Alam,


Φυσικές καταστροφές, σεισμοί, λοιμοί, αλλά και οι σλαβικές επιδρομές είχαν ως αποτέλεσμα, ήδη από τον 6ο αιώνα, τη φυσική καταστροφή πολλών επαρχιακών πόλεων του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους. Αργότερα, οι αραβικές κατακτήσεις του 7ου αιώνα είχαν ως συνέπεια να χαθούν οι πόλεις της Συρίας και της Αιγύπτου, πόλεις που ήταν από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες της αυτοκρατορίας.

Οι καταστροφές της φύσης και οι εχθρικές επιδρομές δεν ήταν όμως η μοναδική αιτία της κρίσης των αστικών κέντρων. Ήταν μάλλον η αφορμή για την εκδήλωση του φαινομένου, ενώ κυρίαρχο ρόλο στη διαμόρφωσή του έπαιξαν οι αλλαγές στη σχέση των πόλεων με την κεντρική διοίκηση.


Συγκεκριμένα, οι πόλεις από τον 7ο αιώνα δεν ήταν πια αυτόνομα διοικητικά κέντρα, αλλά πέρασαν στη διαχείριση αξιωματούχων της κεντρικής διοίκησης, που κύριο στόχο τους είχαν να ελέγχουν και να μεταφέρουν στα κρατικά ταμεία τους οικονομικούς πόρους της περιφέρειάς τους.


Έτσι, όπως χαρακτηριστικά γράφει ο J. Haldon, ενώ το υστερορωμαϊκό και πρώιμο βυζαντινό κράτος αποτελούσε μια ευρεία χωροταξική οργάνωση αυτοδιοικούμενων πόλεων, το μέσο βυζαντινό ήταν ένα συγκεντρωτικό διοικητικό δίκτυο αγροτικών οικονομιών.

Ενδεικτικό της νέας κατάστασης είναι το γεγονός πως στις δύο βασικές αφηγηματικές πηγές της περιόδου που εξετάζουμε, την "Ιστορία Σύντομον" του πατριάρχη Νικηφόρου και τη "Χρονογραφία" του Θεοφάνη, λείπουν οι αναφορές σε πόλεις. Ανάλογα, η εικόνα της κοινωνίας που παρουσιάζουν είναι κατά βάση αγροτική και χαρακτηρίζεται από την εγκατάλειψη του αστικού βίου και τη διαβίωση του πληθυσμού στην ύπαιθρο.

                                                                     Έφεσσος


Βέβαια, σε κάποιες μεγάλες πόλεις, όπως η Έφεσος, η Νίκαια και η Θεσσαλονίκη, εξακολούθησε να υπάρχει αστική ζωή, ενώ κυρίαρχη πόλη παρέμεινε η πρωτεύουσα, η Κωνσταντινούπολη, την οποία οι αφηγηματικές πηγές αναφέρουν ως η "βασιλεύουσα πόλις". Οι υπόλοιπες πόλεις δεν εξαφανίστηκαν, αλλά χάνοντας τον παλαιότερο χαρακτήρα τους μετασχηματίστηκαν σταδιακά σε πόλεις-κάστρα, δηλαδή οικιστικά σύνολα μ' έναν οχυρό χώρο, τα οποία προσέφεραν προστασία στον κυρίως αγροτικό πληθυσμό που συγκεντρωνόταν και οργανωνόταν σε κοινότητες γύρω απ' αυτά.


Παράδειγμα κοινωνικών επιπτώσεων : " Μια μεγάλη Οικογένεια του 8ου αιώνα "

Η οικογένεια απέκτησε ιδιαίτερη συνοχή στη Μεσοβυζαντινή περίοδο και εξελίχθηκε στο βασικό


δομικό στοιχείο της κοινωνικής οργάνωσης. Η νομοθεσία, που καθόριζε με αυστηρότητα συναφή θέματα, όπως ο γάμος και το διαζύγιο, αλλά και η θέση που πήρε η οικογένεια στους κανόνες και τη διδασκαλία της Εκκλησίας, μας αποκαλύπτουν την ιδιαίτερη σημασία της για τη βυζαντινή κοινωνία.
Τα αγιολογικά κείμενα επίσης παρουσιάζουν πολλές φορές με μεγάλη αμεσότητα την οικογένεια της εποχής.

Ένα κείμενο από το Βίο του Όσιου Φιλάρετου μας αφηγείται πως, όταν η αυτοκράτειρα Ειρήνη αναζητούσε την ιδανική νύφη για το γιο της και διάδοχο Κωνσταντίνο Στ', έστειλε ειδικούς πρεσβευτές να ψάξουν στην επικράτειά της για τη μελλοντική Αυγούστα.
Αυτοί έφτασαν μέχρι το σπίτι του Φιλάρετου. Ο όσιος τους πληροφόρησε πως, αν και ο ίδιος ήταν ένας φτωχός άνθρωπος, οι κόρες του δεν είχαν ποτέ βγει από το δωμάτιό τους! Καθώς όμως του έφερναν δεσποτικές προσταγές, μπορούσαν να τις επισκεφτούν. Μπαίνοντας οι βασιλικοί απεσταλμένοι συνάντησαν τις κόρες του γέροντα μαζί με τις δικές τους κόρες και, βλέποντας την ομορφιά μητέρων και θυγατέρων, γέμισαν θαυμασμό.
Τέτοια μάλιστα ήταν η ομορφιά τους που αναρωτήθηκαν ποιες ήταν οι κόρες και ποιες οι εγγονές του! Αφού λοιπόν αποφάσισαν ότι μία από αυτές πληρούσε τις προϋποθέσεις για να γίνει βασιλική νύφη, μάζεψαν όλη την οικογένεια και τριάντα άτομα ξεκίνησαν για την Κωνσταντινούπολη!


Αλλαγές στον δημόσιο βίο και τον πολιτισμό 


Το φαινόμενο της κρίσης των πρώιμων βυζαντινών αστικών κέντρων είχε επιπτώσεις στη δημόσια και καθημερινή ζωή των ανθρώπων.

Η άνθηση των μικρότερων οικιστικών μονάδων με αγροτικό χαρακτήρα, άμεσο επακόλουθο της κρίσης, έφερε αλλαγές στη γεωργική παραγωγή, την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και κατ' επέκταση αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες του πληθυσμού.

Παράλληλα, η ίδια η πόλη, το οικιστικό σύνολο, άλλαξε μορφή. Δημόσια κτίρια, όπως βουλευτήρια, λουτρά, θέατρα, χώροι αγώνων, καταστράφηκαν και εγκαταλείφθηκαν ή άλλαξαν χρήση. Αγιολογικά κείμενα και άλλες πηγές μάς πληροφορούν για την κατάσταση των δημόσιων οικοδομημάτων, τα οποία χαρακτήριζαν την κλασική πόλη-δήμο.
Ο Θεοφάνης, για παράδειγμα, αναφέρει πως το Τζυκανιστήριο της Εφέσου από χώρος άθλησης είχε μετατραπεί σε χώρο μαρτυρίου τον καιρό των εικονομαχικών διωγμών και ανάλογα ο Βίος του Αγίου Στεφάνου του Νέου αναφέρει ένα παλιό και εγκαταλειμμένο λουτρό, που χρησίμευσε ως φυλακή εικονολατρών.

Μαζί με τα οικοδομήματα παρήκμασαν και οι πολιτιστικές αξίες του αστικού πολιτισμού. 

Πηγή 2

 "Ο πολιτισμός της αρχαιότητας ήταν ανοιχτός και δημόσιος. Η ζωή της πόλης ήταν συγκεντρωμένη στην αγορά, στο θέατρο, στον ιππόδρομο, στις φαρδιές αψιδοστοιχίες που πλαισίωναν τις κεντρικές λεωφόρους. Στο Βυζάντιο, όλες οι μορφές δημόσιας ζωής μετασχηματίστηκαν ριζικά [...] η εμπορική κίνηση συχνά συγκεντρωνόταν στα στενά σοκάκια των μεσαιωνικών οικισμών, ο ιππόδρομος έσβησε επίσης ή τουλάχιστον έχασε την κοινωνική του σημασία. Τα δημόσια λουτρά έπαψαν να λειτουργούν [...]. Οι θρησκευτικές τελετές έχασαν βαθμιαία τον ανοιχτό και δημόσιο χαρακτήρα τους [...]. Η κλίμακα των ιερών χώρων άλλαξε εξίσου θεαματικά. Τα ογκώδη θρησκευτικά κτίσματα του 6ου αιώνα δεν έχουν το ανάλογό τους τους επόμενους αιώνες".


(Kazhdan, A. P., Wharton-Epstein, A., Αλλαγές στον βυζαντινό πολιτισμό 11ος -12ος αιώνας, Αθήνα 1997, σελ. 26-28).



Αυτή η μετάβαση από "ανοιχτούς και δημόσιους" τρόπους ζωής σε "κλειστούς και ιδιωτικούς" παρατηρείται και στον ιδιωτικό τομέα. Τεκμήριο αυτών των αλλαγών βρίσκουμε στις μεταβολές στο χώρο κατοικίας.


Ερωτήσεις :

1) Με ποια στοιχεία (αρχαιολογικά  αλλά και από κείμενα της εποχής ) , οι  βυζαντινολόγοι θεωρούν ότι η κοινωνία του 7ου και του 8ου μ. Χ. αιώνα ήταν κοινωνία αγροτική και είχε χάσει τον αστικό  χαρακτήρα  που είχε στον  Αρχαίου Κόσμου και στην  Πρωτοβυζαντινή Περίοδο ;

2) Ποια η σημασία αυτού του γεγονότος;

3) Ποια τα αίτια ;

4) Υπήρξαν παρόλα αυτά κάποιες πόλεις ;


Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2020

Γ2-Β2:ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

  Θανάσης Βαλτινός , Φουραντάν 


Ερώτηση: Τι συνέβη το βράδυ της Κυριακής 13ης Ιανουαρίου τρέχοντος έτους; 

Απάντηση: Την τελευταία εβδομάδα είχα θυμώσει με την κόρη μου Σταυρούλα διότι ενώ ήταν έγκυος μου το απέκρυψε στην αρχή. Μετά μου το αποκάλυψε ότι πράγματι ήταν σε προχωρημένο μήνα, χωρίς να μου λέει με ποιον. Στο χωριό είναι μεγάλο σκάνδαλο να γεννήσει μια ανύπαντρη κοπέλα, γι’ αυτό και επειδή έχω άλλα τρία κορίτσια, και ένα γιο, εθόλωσε το μυαλό μου και την Κυριακή το βράδυ, γύρω στις εννιά που το ράδιο έλεγε τις ειδήσεις, έβαλα στα παιδιά μου να φάνε. Αφού έβαλα στα άλλα, φακές στα πιάτα τους, έβαλα και στης Ρούλας. Προτού της το δώσω πήγα στο φούρνο που είναι στην αυλή, πήρα ένα μπουκαλάκι γυάλινο με μαύρο βούλωμα που είχε μέσα δηλητήριο φουραντάν και έριξα λίγο στο πιάτο της. Μετά το έβαλα μπροστά της που καθόταν με τα άλλα παιδιά και είδα ότι το έφαγε όλο. Το δηλητήριο το είχε βάλει στο φούρνο η Ρούλα και μου το είχε δείξει. Το φέρνουν στην κοινότητα για την καταπολέμηση εντόμων στα χτήματα και παίρνει όποιος θέλει. Μετά από λίγο, που έφαγε, βγήκε έξω από το σπίτι και έκανε εμετό. Γύρισε και αφού κάθισε μισή ώρα είπε ότι την πόναγε η κοιλιά της και πήγε για ύπνο. Εγώ έπλυνα τα πιάτα και κοιμήθηκα μετά από αυτήν, δίπλα της. Την κοίταξα και είδα ότι κοιμόταν κανονικά. 

Ερώτηση: Σε ποιο δωμάτιο κοιμηθήκατε και ποιος άλλος κοιμήθηκε εκεί; 

Απάντηση: Στο σπίτι μας έχουμε το χειμωνιάτικο και τη σάλα και τους μήνες που κάνει κρύο κοιμόμαστε όλοι μαζί στο χειμωνιάτικο που έχει το τζάκι. Εγώ και στη σειρά τα παιδιά μου στρωματσάδα. Με το φώτημα σκούντησα τη Ρούλα να σηκωθεί και να ανάψει τη φωτιά αλλά δεν κουνιόταν και ήταν παγωμένη. Τότε σηκώθηκα και κατάλαβα ότι είχε πεθάνει. 

Ερώτηση: Ποιος υποπτεύεστε ότι ήταν ο αίτιος της εγκυμοσύνης της κόρης σας Σταυρούλας; 

Απάντηση: Ο κουνιάδος μου Μιχάλης Ισαακίδης. Ο Μιχάλης ερχόταν στο σπίτι μας συχνά για να έχουν τα παιδιά έναν ίσκιο και με βοήθαγε και εμένα. Με βοήθαγε στις δουλειές, στο αμπέλι κλάδεμα, και άλλες. 

Ερώτηση: Διανυκτέρευε στο σπίτι σας ο Μιχάλης Ισαακίδης; 

Απάντηση: Καμιά φορά αλλά σπάνια, όταν νύχτωνε και ήταν κουρασμένος για να πάει στο Πλατάνι. (χωριό μόνιμης κατοικίας Μιχαήλ Ισαακίδη). 

Ερώτηση: Όταν διανυκτέρευε στο σπίτι σας ο Μιχάλης Ισαακίδης πού κοιμόταν;

 Απάντηση: Στο χειμωνιάτικο αλλά του έστρωνα ξεχωριστά, από τη δική μου μεριά. 

Ερώτηση: Πώς και πότε νομίζετε ότι ο Μιχάλης Ισαακίδης εκμεταλλεύτηκε την κατάσταση και αποπλάνησε την κόρη σας; 

Απάντηση: Ένα βράδυ στο τέλος του περασμένου Αυγούστου που πήγα στον Πύργο για δουλειά, έμεινε στο σπίτι ο Μιχάλης και τότε το πείραξε το κορίτσι. Την άλλη μέρα που γύρισα το κατάλαβα. 

Ερώτηση: Γιατί η κόρη σας δεν σας είπε τίποτα και πώς το καταλάβατε; 

Απάντηση: Η κόρη μου ήταν νευρική και επιθετική εναντίον μου. Από καιρό δεν τα πηγαίναμε  και πολύ καλά και συχνά με κατηγορούσε, όταν έμενε στο σπίτι μας ο θείος της Μιχάλης. Όταν γύρισα από τον Πύργο την ρώτησα τι είχε, και μου είπε ότι δεν είχε τίποτα. Μου είπε ευχαριστώ πολύ για το ενδιαφέρον σου. Και εγώ της έδωσα ένα σκαμπίλι που μου έβγαλε γλώσσα. Τότε μου είπε, εσύ δεν είσαι μητέρα, και την πήραν τα κλάματα. 

Ερώτηση: Μετά από αυτό το επεισόδιο ποια ήταν η συμπεριφορά της κόρης σας; 

Απάντηση: Ήταν ευερέθιστη και λιγομίλητη. Φαινόταν μοναχή της. Του Αγίου Νικολάου ψιχάλιζε, γύρισε στο σπίτι βρεγμένη και είχε χώματα στο φουστάνι της. Την ρώτησα πού γύριζε. Ήταν απελπισμένη, πήγε να με αγκαλιάσει και εγώ την απώθησα. Ξεσυνερίστηκα το παιδί μου. 

Ερώτηση: Ο Μιχάλης Ισαακίδης τι έκανε στο μεταξύ; 

Απάντηση: Ο Μιχάλης αραίωσε. Δύο φορές τον Δεκέμβριο ήρθε στο χωριό αλλά δεν ήρθε στο σπίτι μας. Ο Μιχάλης ήρθε μας έβαλε φωτιά και μετά χάθηκε. 

Ερώτηση: Έχετε να προσθέσετε άλλο τι; 

Απάντηση: Γυρεύω συγνώμη από τον Θεό, τα παιδιά μου και τους ανθρώπους. Ό,τι έκανα το έκανα γιατί η Ρούλα με είχε φέρει σε απόγνωση. Εγώ τριάντα εφτά χρονών έμεινα χήρα και μεγάλωσα πέντε παιδιά δουλεύοντας όλη την ημέρα και δεν ήθελα τα άλλα μου κορίτσια να πάρουν τον δρόμο που πήρε η Ρούλα μας και μας ντρόπιασε όλους. Και τον μικρό μας γιο. 


Ασκήσεις : 

1) Σε ποιο είδος ανήκει το παρόν κείμενο ; Στηρίξετε ό,τι πείτε σε λέξεις και φράσεις του κειμένου .

2) Ποια μορφικά χαρακτηριστικά έχει επιλέξει ο Βαλτινός για να μας "αναπαραστήσει " μια ιστορία ; Γιατί;

3) Πως κτίζονται μέσα στο κείμενο η "μάνα " και η "Ρούλα" ;

4) Ποιο/α τα θέματα που διαπραγματεύεται το κείμενο ;