ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑΣ 

https://anoikeiosi.blogspot.com/2020/05/1-2-10-1997.html 

Άσκηση : 

Να μελετήσετε προσεκτικά όλη την ανάρτηση καθώς και το αντίστοιχο κεφάλαιο από το σχολικό σας βιβλίο και να μου στείλετε τις απορίες σας 

ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 

Όπως είναι γνωστό σε όλους, επειδή μου λείπουν τα απαραίτητα χρήματα για τη διατροφή και την ενδυμασία μου, ζήτησα τον οίκτο σας, και η καλοσύνη σας μου επέτρεψε να μπω κάτω από την εξουσία και προστασία σας [...]. Σε αμοιβή αναλάβατε τη διατροφή και την ενδυμασία μου. Ενώ εγώ ανέλαβα να σας υπηρετώ και να σας τιμώ με όλες μου τις δυνάμεις. Για όλη μου τη ζωή είμαι δεμένος με την υποχρέωση να σας υπηρετώ και να σας σέβομαι, όπως ταιριάζει σε ελεύθερο άνθρωπο, και σ' όλη τη διάρκεια της ζωής μου δεν έχω δικαίωμα να αποσπασθώ από την εξουσία σας [...].

Απόσπασμα από γραπτή συμφωνία του 8ου αιώνα μεταξύ ενός πτωχού ανθρώπου και ενός γαιοκτήμονα, στο: Μάρτζορι Ρόουλιν, Η καθημερινή ζωή στο Μεσαίωνα, εκδ. Παπαδήμα, Αθήνα 1992, σ. 34.

Το φεουδαρχικό συμβόλαιο

Το φεουδαρχικό συμβόλαιο

0 Υποτελής οφείλει στον Κύριο του • Πίστη • Υποταγή • Στρατιωτική βοήθεια • Οικονομική βοήθεια • Συμβουλές

0 Κύριος οφείλει στον Υποτελή του • Προστασία • Δικαστική βοήθεια • Διατήρηση της ακεραιότητας του κτήματος που του παραχώρησε

Η τελετή της περιβολής

Στα μέσα Απριλίου, μία Πέμπτη (του έτους 1127) δόθηκε όρκος υποταγής στον κόμη της Φλάνδρας, ως έκφραση σεβασμού και πίστης, με την τάξη που θα ιστορήσουμε στη συνέχεια. Πρώτα έκαναν όρκο έτσι: ο κόμης ρωτούσε τον μέλλοντα υποτελή αν θέλει ανεπιφύλακτα να γίνει ακόλουθος του και εκείνος απαντούσε «θέλω». Ύστερα αδελφώνονταν μ' έναν ασπασμό, ενώ ο υποτελής είχε βάλει τα χέρια το στα χέρια του κόμη. Σ' ένα δεύτερο στάδιο ο υποτελής έταζε αφοσίωση στον τελετάρχη του κόμη μ' αυτά τα λόγια: «Ορκίζομαι στην πίστη μου ότι από αυτή τη στιγμή θα είμαι πιστός στον κόμη Γουλιέλμο και θα κρατήσω τον όρκο μου σε κάθε περίσταση, με καλή πίστη και χωρίς δόλο». Σ' ένα τρίτο στάδιο ο υποτελής ορκιζόταν το ίδιο στα ιερά λείψανα των αγίων. Μετά το πέρας αυτό της τελετής ο κόμης με τη ράβδο, που κρατούσε στα χέρια του, έκανε τη βεβαίωση της περιβολής του αξιώματος σε όλους εκείνους που έταξαν σ' αυτόν πίστη και σεβασμό και πήραν όρκο, με τον τρόπο του ιστορήσαμε.

Απόσπασμα από το έργο του χρονογράφου Galbert
de Bruges, Ιστορία του φόνου του Καρόλου του Καλού, κόμη της Φλάνδρας, στο: R. Boutriche, Seignerie et feodalite, Aubier, 1959.

Τελετή επίδοσης της πανοπλίας στον ιππότη

Πρώτα-πρώτα ο επίσκοπος ευλογεί με τον εξής τρόπο τη σημαία του ιππότη: « Ο Παντοδύναμος Θεός [...] καθαγιάζει αυτήν την πολεμική σημαία με την ουράνια ευλογία, για να είναι ισχυρή απέναντι στους εχθρούς και στους επαναστάτες, και με τη δική σου προστασία φοβερή στους εχθρούς της χριστιανοσύνης [...] Στη συνέχεια ενώνει την ασπίδα με τη σημαία και τα ραίνει με αγιασμένο νερό, καθώς τα κρατά ο ιππότης. Έπειτα ευλογεί το ξίφος με αυτόν τον τρόπο «Δέξου, Κύριε, να ευλογήσεις αυτό το ξίφος που θα συνοδεύει τον υπηρέτη σου, για να μπορεί να προστατεύει και να υπερασπίζεται την Εκκλησία, τις χήρες και τα ορφανά και όλους, όσοι υπηρετούν το Θεό, ενάντια στη βιαιότητα των εχθρών [...]..

Από το Τελετουργικό της Εκκλησίας του Καμπραί, περ. 1093.

Άσκηση:

Να μελετήσετε προσεκτικά τις πηγές που σας δίνονται καθώς και το κεφάλαιο του σχολικού βιβλίου , και να γράψετε ένα δικό σας κείμενο για την Φεουδαρχία , αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και τις πληροφορίες από τις πηγές .

"Bυζαντινή φεουδαρχία"

Η βυζαντινή κοινωνία και οικονομία εξελίχθηκε με τέτοιο τρόπο κατά την Υστεροβυζαντινή περίοδο, ώστε συχνά προβάλλει το ερώτημα αν μπορούμε να μιλάμε για βυζαντινή φεουδαρχία, όπως τη γνωρίζουμε από τη Δυτική Mεσαιωνική Eυρώπη. Tο ερώτημα έχει απασχολήσει συχνά τους ερευνητές, αλλά οι γνώμες διίστανται.

Tο βυζαντινό κράτος παρουσιάζει ομοιότητες αλλά και σημαντικές διαφορές με το δυτικό φεουδαρχικό σύστημα. Tα βασικά φεουδαλιστικά στοιχεία του Bυζαντίου είναι η κυριαρχία της μεγάλης ιδιοκτησίας στη γη με τη συνακόλουθη δύναμή της σε όλους τους τομείς, καθώς και η υποχρέωση παροχής υπηρεσίας για την κατοχή πρόνοιας. Διαφορά αποτελεί το γεγονός ότι στο ύστερο βυζαντινό κράτος συνέχισαν να επιβιώνουν, έστω και σε μικρό βαθμό, οι μικροϊδιοκτήτες καλλιεργητές της γης. Στο βυζαντινό σύστημα υπήρχαν οι αγγαρείες σε πολύ περιορισμένο βαθμό σε σχέση με τη δυτική φεουδαρχία, όπου ένα μεγάλο μέρος της καλλιέργειας στηριζόταν σε αυτές.

Σε πολύ γενικές γραμμές θα μπορούσε να πει κανείς ότι τα δυτικά φέουδα ήταν μικρά κρατίδια, σχεδόν ανεξάρτητα, με τη δική τους διοίκηση, νόμους, δικαστική εξουσία, οικονομική ζωή και πολλές φορές και νόμισμα. O δυτικός ηγεμόνας ζούσε στο κάστρο από όπου διοικούσε. Aντίθετα, στο Bυζάντιο συνέχισε να υπάρχει συγκροτημένη κεντρική διοίκηση μέχρι το τέλος παρ' όλες τις προσπάθειες αυτοδιοίκησης και κατακερματισμού της εξουσίας στην τελευταία περίοδο, ενώ ο μεγαλογαιοκτήμονας πολύ συχνά κατοικούσε στην πόλη. Oι βυζαντινοί υπήκοοι μάλιστα δεν έδιναν όρκο υποτέλειας όπως στη Δύση. H ύπαρξη εξάλλου αστικής τάξης και εμπορικής δραστηριότητας στο Βυζάντιο αποτελούν μια άλλη βασική διαφορά με τη δυτική φεουδαρχία.

Συμπερασματικά, παρόλο λοιπόν που ορισμένα στοιχεία στο Bυζάντιο συνέπιπταν με αντίστοιχα της δυτικής φεουδαρχίας στο σύνολο τους οι οικονομικοί, κοινωνικοί και πολιτικοί θεσμοί του Bυζαντίου ποτέ δεν αποτέλεσαν φεουδαρχικό σύστημα δυτικού τύπου. Eίναι έτσι καλύτερα να γίνεται λόγος μόνο για φεουδαρχικά χαρακτηριστικά που διαμορφώθηκαν στο βυζαντινό κράτος.