Α1, Α2 : 6ο Μάθημα Ιστορίας 

Η «ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ» ΤΟΥ ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ

   Τέλος 6^ου π. Χ. αιώνα .Αριστοκράτης εξόριστος από την οικογένεια των Αλκμεωνιδών. Κατά τον Ηρόδοτο στηρίχτηκε στο δήμο για να επανέλθει , κατά τον Αριστοτέλη , ο δήμος τον επανέφερε .

    Οι μεταρρυθμίσεις του δεν έχουν τίποτε το δημαγωγικό .Οι βαθιές αναστατώσεις που δημιούργησαν στη Αθηναϊκή κοινωνία δεν γίνονται άμεσα αντιληπτές . Ο Κλεισθένης αναδιοργάνωσε τον εδαφικό χώρο της Αττικής . Αντικατέστησε τις τέσσερις αρχαίες φυλές , που είχαν ιωνική προέλευση , με 10 καινούριες ανακατανέμοντας τους κατοίκους σύμφωνα με τον εδαφικό τομέα του τόπου της κατοικίας τους . Η περιοχή κάθε φυλής περιλάμβανε τρεις τριτύες  , μια στα παράλια , μια στην πόλη και στα περίχωρα και μια στο εσωτερικό στις οποίες αντιστοιχούσαν Δήμοι αλλά όχι γειτονικοί …*Αφού λοιπόν κάθε φυλή περιείχε αγρότες και καμπήσιους , τεχνίτες και εμπόρους απ΄την Αθήνα και τον Πειραιά κι ανθρώπους που ζούσαν στα πλοία οι τοπικοί και οικογενειακοί δεσμοί δεν μπορούσαν να επηρεάσουν πολύ την εκλογή των  αρχόντων : Εύρισκαν την φανερή τους έκφραση στην Συνέλευση , όπου αναγνωρίζονταν αμέσως η πραγματική τους σημασία .*Μ αυτή την αναδιάρθρωση ο  Κλεισθένης κλόνισε  τις βάσεις της κοινωνικής δύναμης που είχε η παλιά Αριστοκρατία , η οποία στηριζόταν στις πελατειακές σχέσεις με τους κατοίκους των περιοχών όπου είχε τα κτήματά της .

   Οι νεώτεροι ιστορικοί προσπαθούν να εξηγήσουν τον συστηματικό χαρακτήρα της μεταρρύθμισης του Κλεισθένη. Ορισμένοι πιστεύουν ότι δέχτηκε την επίδραση της θεωρίας των Πυθαγορείων , άλλοι  τον «γεωμετρισμό» των Μιλησίων . Ένα είναι αναμφισβήτητο : Ο Κλεισθένης μελέτησε τη μεταρρύθμιση προτού την επιβάλει . Ωστόσο η μεταρρύθμισή του δεν περιορίζεται στην αναδιοργάνωση του πολιτικού χώρου. Με τις 10 καινούργιες φυλές, , έδεσε στενά τα διάφορα τμήματα της Αττικής μεταξύ τους , ολοκληρώνοντας την προσπάθεια για ενοποίηση της Αττικής που είχε , πριν από αυτόν , ξεκινήσει ο Πεισίστρατος.

   Παρ΄όλα αυτά διατήρησε τα παλιά θρησκευτικά σχήματα της Αρχαϊκής Αθήνας και την διαίρεση των πολιτών σύμφωνα με τις 4 τάξεις του Σόλωνα . Στο εξής όμως ,η πολιτική και στρατιωτική οργάνωση γινόταν με την κατανομή των πολιτών στις 10 φυλές .

Claude Mosse , Αθήνα , ιστορία μιας Δημοκρατίας , εκδόσεις ΜΙET

*H.D.F. KITTO , Οι Έλληνες , εκδόσεις Δαμασκός